Bằng sự năng động, nhạy bén, khéo tay và chịu khó, chị Thùy Dương (xã Quang Trung, huyện Thống Nhất) đã tạo ra những sản phẩm đặc trưng riêng, nhưng không kém phần sáng tạo, độc đáo từ nguồn nguyên liệu tại địa phương.
Huyện Thống Nhất từ lâu đã được biết đến như thủ phủ của ngành chăn nuôi tại khu vực miền Đông Nam Bộ. Người nông dân chăn nuôi heo, gà thành trang trại vài nghìn đến vài chục nghìn con, cung cấp ra thị trường nguồn thực phẩm dồi dào, làm tăng kinh tế gia đình và góp phần phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên, một vài năm gần đây do sự biến động của thị trường, người dân chăn nuôi gặp không ít khó khăn, đặc biệt là đầu ra cho sản phẩm. Đẩy mạnh phát triển chế biến sâu cho sản phẩm từ ngành chăn nuôi là điều cần thiết góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Khô gà lá chanh Toàn Dương là sản phẩm khởi nghiệp của chị Bùi Thị Thùy Dương. Ngày thơ bé đã gắn bó với ruộng đồng, đàn gà vịt quanh quẩn trong sân; ước mong tạo ra các sản phẩm gắn liền với nông nghiệp địa phương luôn thôi thúc chị.
Nói tới thịt gà trước nay ai ai cũng chỉ nghĩ tới món cháo gà xé phay, gà hấp lá chanh hay gà nướng, những món ăn này phải qua khâu chế biến, nấu nướng và ăn ngay khi còn nóng. Tận dụng nguồn nguyên liệu rất lớn luôn sẵn có trên địa bàn huyện, chị Dương tìm cách chế biến thành món “gà ăn liền” – giúp người dùng có thể thưởng thức ngay mà không cần cầu kỳ chế biến, đồng thời sản phẩm có thể bảo quản lâu dài.
Chị Dương chia sẻ: “Tôi đi chợ thường dùng thịt gà làm thức ăn cho gia đình vì thịt gà chế biến được nhiều món ngon và bổ dưỡng. Tôi nhận ra ẩm thực người Việt thích chế biến thức ăn bằng đùi, cánh gà, còn ức thì ít dùng, trong khi nguồn thịt này chiếm 50% tổng trọng. Vì thế, tôi nhen nhúm ý định tận dụng nguồn thịt dồi dào có sẵn từ các trại gà, hằng ngày cung cấp cho thị trường địa phương và các tỉnh lân cận. Và với cách thức chế biến khô, thịt gà có thể bảo quản trong vài tháng”.
Đầu năm 2018, chị Dương bắt đầu thử nghiệm chế biến từ nguyên liệu ức gà, kết hợp với lá chanh vườn nhà và các gia vị khác. Những lần đầu cho thiếu kinh nghiệm, nên thất bại không ít lần, phải bỏ hoàn toàn sản phẩm. Mày mò hàng tháng trời với rất nhiều mẻ sản phẩm khác nhau, chị Dương mới tìm ra được công thức hợp khẩu vị nhưng vẫn không mất vai trò chủ đạo của lá chanh và gà. “Món ăn này chỉ thuần những nguyên liệu dễ kiếm như lá chanh, thịt ức gà, tiêu, nước mắm…, nhưng phải cân chỉnh liều lượng hợp lý để đảm bảo vẫn giữ được hương vị truyền thống, kết hợp giữa gà và lá chanh, trong khi đó lá chanh khi sấy khô không bị đắng”, chị Dương tiết lộ.
Ban đầu, chị Dương chỉ làm với số lượng ít, bán cho một số khách hàng quen dùng thử, qua góp ý của khách, hai vợ chồng chị Dương điều chỉnh, cân đối thành phần phù hợp, nêm nếm gia vị cân đối đạt đến mùi vị và chất lượng dinh dưỡng, đáp ứng sở thích và nhu cầu ẩm thực của thị trường, tới khi khách hàng khen ngon thì mạnh dạn mở rộng sản xuất thực phẩm khô mang thương hiệu: “KHÔ GÀ LÁ CHANH TOÀN DƯƠNG” có hương vị rất truyền thống, gần gũi với ẩm thực của đa số người Việt từ miền quê đến thị thành.
Đến tháng 5 năm 2018, chị Dương mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư máy móc trang thiết bị hiện đại để sản xuất với số lượng lớn theo quy trình chất lượng đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo toàn dinh dưỡng, nên giảm được chi phí và nâng cao lợi nhuận, đồng thời giúp tạo thêm công ăn việc làm cho người thân.
Nguồn nguyên liệu đầu vào phục vụ cho sản xuất tại cơ sở Toàn Dương chủ yếu tại các cơ sở trang trại đã được cấp phép tại địa phương, nên đảm bảo chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩm cũng như giá thành sản xuất ổn định. Quy trình sản xuất khô gà lá chanh tại cơ sở Toàn Dương mang đậm chất truyền thống qua các khâu chế biến như sau: Trước tiên là ức gà tươi được sơ chế sau đó trụng qua nước sôi để thịt không còn mùi hôi và khi chế biến sẽ không bị nổi bọt giữ màu sẽ đẹp hơn, tiếp theo vớt thịt cho vào chảo và đổ gia vị (đường, mắm, ớt, dầu điều …) kho. Sau khi kho thịt đã chín và gần cạn nước thì gắp ra giã tơi thành sợi, sau đó đổ thịt đã giã vào chảo kho, xào cho cạn nước tiếp đó cho lá chanh vào xao cùng để cho thịt hòa quyện mùi lá chanh. Sau đó đổ ra khay sấy và sấy khô trong thời gian khoảng 3 tiếng. Sau khi thịt đã sấy khô và được đem đi đóng gói thành phẩm.
Chị Dương cho hay: “Muốn khô gà ngon, phải chọn lọc nguyên liệu ức gà từ các cơ sở cung cấp thịt gà địa phương có giấy phép, ở các trang trại nuôi gà sạch để chế biến. Theo đó khô gà thành phẩm không làm mất đi hương vị thịt gà quyện mùi lá chanh truyền thống, mà giá trị dinh dưỡng vẫn còn”.
Sản phẩm cũng đã được kiểm nghiệm các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm tại Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 (QUATES3) và thực hiện công bố tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm theo quy định.
Khô gà lá chanh Toàn Dương là một món ngon và lạ, hương vị giòn giòn, cay cay, thơm thơm dễ ăn. Sản phẩm thích hợp cho mọi đối tượng khách hàng từ chị em thích nhấm nháp như món ăn chơi, tới các anh cũng thích nhấm nháp khô gà với chút bia. Sản phẩm đã góp phần nâng cao giá trị sản phẩm của ngành chăn nuôi lên gấp nhiều lần và cũng là giải pháp từng bước xây dựng chuỗi giá trị liên kết bền vững cho nông nghiệp địa phương.
Chia sẻ về hướng đi trong tương lai, chị Dương cho biết dự kiến sẽ đầu tư thêm trang thiết bị, mở rông quy mô sản xuất, đa dạng hóa các loại hình sản phẩm, nâng cao chất lượng sản phẩm. Hy vọng sản phẩm sẽ được bán đi nhiều nơi trong và ngoài tỉnh. Khai thác nhiều ngóc ngách của thị trường, mở những lối chưa ai đi và tạo được nét riêng biệt, độc đáo cho sản phẩm chế biến từ nguồn nguyên liệu tại chỗ là con đường lập nghiệp làm giàu chính đáng của những người con trên mảnh đất miền Đông Nam Bộ – nơi đất đai trù phú, con người hiền hòa, cần cù, chịu thương chịu khó lao động.
N.T.H