Trở lại năm 2009 Justin Gong và một nhóm bạn mà anh gọi là “The Geek” đã thiết kế máy bay không người lái đầu tiên của họ. Đối với sinh viên doanh nhân Trung Quốc 21 tuổi, nguyên mẫu là một phương tiện để kết thúc. Là một nhà quay phim tự do và là người yêu thiên nhiên đam mê, anh ta có thể sử dụng công nghệ này để chụp những bức ảnh độc đáo về di cư động vật.
Hình minh họa
Một thập kỷ sau, 13 chuyên viên máy tính đã nhân lên và ngày nay, Gong là phó chủ tịch và đồng sáng lập của XAG, một nhà sản xuất máy tính Trung Quốc sử dụng 1.400 người, nhằm mục đích đưa công nghệ đến với nông dân thế giới.
“Trung Quốc đã đi tiên phong trong các lĩnh vực như ví điện tử và công nghệ tiêu dùng, nhưng về công nghệ nông nghiệp, có rất ít sự phát triển trong những thập kỷ qua,” ông Gong nói.
XAG, đã huy động được 100 triệu đô la từ các nhà đầu tư bên ngoài kể từ năm 2014, sắp bắt đầu một vòng gây quỹ mới. Gong đang thực hiện sứ mệnh của mình là nói với thế giới về tiềm năng của công nghệ trong một trong những ngành công nghiệp lâu đời nhất thế giới. Với dân số nông thôn đang suy giảm và những người bị bỏ lại phía sau già hóa, phạm vi cho công nghệ giúp duy trì và cải thiện năng suất là vô cùng lớn, ông lập luận. Thậm chí tốt hơn, người yêu thiên nhiên nói, việc sử dụng máy bay không người lái sẽ giúp giảm ô nhiễm nông thôn bằng cách cắt giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu.
“Mặc dù nông dân chúng tôi gặp đã từng nghi ngờ về việc máy bay không người lái có thể làm công việc đó cho họ như thế nào, một khi họ đã thử nó, họ trở nên nhiệt tình và sẽ không bao giờ quay trở lại”, ông nói.
XAG có trụ sở tại Quảng Châu không phải lúc nào cũng là một công ty agritech. Được thành lập vào năm 2007, nó bắt đầu cuộc sống như một công ty máy bay không người tiêu dùng, sản xuất máy bay không người lái chủ yếu để giải trí và sử dụng thương mại quy mô nhỏ. Nhưng vào năm 2012, Gong đã được thuê để giúp XAircraft, vì công ty sau đó được biết đến, bán sản phẩm của mình tại thị trường Úc và hơn thế nữa.
Tốt nghiệp Đại học Sydney, và là con trai của một phi công không quân Trung Quốc, Gong đã là một người hâm mộ máy bay không người lái, sử dụng công nghệ trong công ty sản xuất phim mà anh đã thành lập để tốt nghiệp bán dịch vụ của mình như một nhà quay phim và nhà báo Truyền thông Úc và Trung Quốc. Một lần tại XAircraft, anh bắt đầu tiếp thị các máy bay nhỏ gọn tới người tiêu dùng, mạng truyền hình thương mại, công ty bất động sản và thậm chí cả quân đội. Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2012, ông cho biết công ty đã bắt đầu hợp tác với Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
Nhưng khi ông và người sáng lập của XAircraft, ông Bành, đến thăm một trang trại bông ở vùng Tân Cương, miền tây Trung Quốc, họ đã thấy các phương pháp canh tác truyền thống không hiệu quả và mệt mỏi như thế nào.
Vào thời điểm đó, công ty đang cạnh tranh với DJI khổng lồ tiêu dùng của Trung Quốc. Lấy cảm hứng từ chuyến du lịch Tân Cương của mình, cả hai quyết định tái tạo lại công ty bằng cách ngừng sản xuất máy bay không người tiêu dùng và chuyển sang phát triển hệ thống máy bay không người lái cho nông nghiệp.
Năm 2013, công ty bắt đầu phát triển máy bay không người lái phủ bụi. Ngày nay, các sản phẩm của XAG chiếm hơn một nửa doanh số máy bay không người lái nông nghiệp của Trung Quốc, với hơn 27.000 chiếc hiện đang hoạt động. Máy bay không người lái được bán chủ yếu cho các doanh nghiệp địa phương cung cấp dịch vụ phun thuốc trừ sâu cho từng nông dân, với khoảng 1,2 triệu nông dân được phục vụ tại Trung Quốc cho đến nay.
Justin Gong, phó chủ tịch của công ty khởi nghiệp agritech Trung Quốc XAG, cho biết trọng tâm tiếp theo của công ty là Úc. (Ảnh của Michelle Chan)
Máy bay không người lái vẫn chỉ được sử dụng trên 5% đất nông nghiệp ở Trung Quốc, Gong nói. “Điều này mang lại cho chúng tôi cơ hội lớn để tăng trưởng trong những năm tới”, ông nói.
Doanh số của máy bay không người lái nông nghiệp và lâm nghiệp ở Trung Quốc có khả năng đạt 20 tỷ nhân dân tệ (2,9 tỷ USD) vào năm 2025, theo tư vấn của iiMedia Research, không nêu rõ giá trị hiện tại của thị trường. Tuy nhiên, tổng thị trường cho tất cả các máy bay không người lái cho dân dụng là 800 triệu nhân dân tệ vào năm 2015.
Được đổi tên thành XAG vào năm 2018, nhà sản xuất máy bay không người lái hiện được coi là người dẫn đầu trong ngành công nghiệp nông nghiệp đang phát triển của Trung Quốc, một lĩnh vực đang thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư công nghệ Trung Quốc như Alibaba Group Holding, cũng như sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ.
Tháng 6 năm ngoái, Alibaba đã công bố dự án ET Brain Brain, cho phép nông dân ghi lại thông tin kỹ thuật số về sản lượng của họ để theo dõi tốt hơn toàn bộ chu trình sản xuất. JD Digits, một đơn vị thương mại điện tử hạng nặng JD.com, cũng tuyên bố bước chân vào ngành nông nghiệp vào tháng 11 năm ngoái với gói công cụ kỹ thuật số để giúp người chăn nuôi nuôi động vật khỏe mạnh hơn với chi phí thấp hơn.
XAG đã ở đó đầu tiên, tuy nhiên. Máy bay không người lái bảo vệ cây trồng P-series mới nhất của nó có thể phun khoảng 35 mẫu đất trong một giờ, một nhiệm vụ sẽ mất nhiều ngày để nông dân làm bằng tay. Bởi vì máy bay không người lái tự động di chuyển trên các tuyến đường định sẵn, nông dân chỉ cần đào tạo tối thiểu để có thể vận hành chúng. Hơn nữa, không có giấy tờ để điền vào vì tất cả các tuyến đường đều được Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc phê duyệt trước.
“Chúng tôi đã nhận được sự hỗ trợ hào phóng từ chính phủ Trung Quốc trên nhiều mặt trận”, Gong nói. Mười một chính quyền tỉnh của Trung Quốc đang cung cấp trợ cấp cho nông dân để mua máy bay không người lái nông nghiệp, chi phí khoảng 60.000 nhân dân tệ cho một bộ tiêu chuẩn. “Một số người trong số họ cung cấp một khoản trợ cấp 50%, điều này rất đáng khích lệ cho những người nông dân muốn giảm chi phí lao động và kiếm thêm tiền bằng cách giúp những người khác phun thuốc trừ sâu.”
Theo Gong, doanh số máy bay không người lái của XAG tăng gấp ba lần vào năm 2018 so với một năm trước đó và nó đã ghi nhận khoản lãi ròng 50 triệu nhân dân tệ trong ba quý đầu năm.
Sự hỗ trợ của Bắc Kinh cho agritech xuất hiện khi khả năng nuôi sống dân số của nước này đối mặt với những thách thức lớn. Kể từ khi cải cách và mở cửa nền kinh tế, tỷ lệ lực lượng lao động của Trung Quốc làm việc tại các trang trại đã giảm mạnh, từ 55% năm 1991 xuống 16% vào năm 2018. Giới trẻ đã đổ xô đến các thành phố lớn để tìm kiếm việc làm tốt hơn, dẫn đến một vùng nông thôn dân số vừa già vừa nghèo. Trong năm 2017, thu nhập khả dụng hàng năm của một người dân nông thôn chỉ là 13.400 nhân dân tệ – khoảng một phần ba so với người dân thành thị, theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc. Khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn đã thúc đẩy nỗi lo về sự bất ổn xã hội.
Thiết bị nông nghiệp là một trong những ưu tiên trong kế hoạch chiến lược “Made in China 2025” của Bắc Kinh. Quốc gia nông nghiệp lớn nhất thế giới đặt mục tiêu sản xuất 90% thiết bị canh tác của riêng mình vào năm 2020 và họ muốn các công nghệ tự động hóa ngang bằng với các tiêu chuẩn quốc tế tiên tiến. Tăng năng suất nông nghiệp có thể làm giảm sự phụ thuộc của đất nước vào nhập khẩu thực phẩm ngay cả khi ô nhiễm ăn vào diện tích đất trồng trọt.
Máy bay không người lái nông nghiệp hứa sẽ giúp đỡ trên cả hai mặt trận. Họ không chỉ có thể làm cho nông nghiệp ít sử dụng nhiều lao động, họ còn có thể cắt giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu bằng cách áp dụng chúng chính xác hơn. Theo Gong, máy bay không người lái phủ bụi của XAG đã giúp nông dân Trung Quốc giảm 6.000 tấn sử dụng thuốc trừ sâu vào năm ngoái và con số này dự kiến sẽ tăng theo cấp số nhân khi nhiều nông dân nắm lấy máy bay không người lái nông nghiệp.
DJI, đối thủ máy bay không người tiêu dùng của XAG, cũng đã lưu ý đến thị trường tiềm năng cho máy bay không người lái phủ bụi cây trồng và ra mắt mẫu máy bay nông nghiệp đầu tiên của họ, MG-1, vào năm 2016. Nó đã tiết lộ máy bay không người lái nông nghiệp T16 khổng lồ với mức giá là 31.888 nhân dân tệ – rẻ hơn gần 40% so với mẫu đầu tiên.
Trước sự cạnh tranh như vậy, XAG đang tìm cách mở rộng cả dấu ấn địa lý và dòng sản phẩm của mình.
Năm ngoái, nó đã hợp tác với công ty dược phẩm Đức của Đức để thâm nhập vào Nhật Bản. Úc sẽ là điểm đến tiếp theo của công ty, với 100 địa điểm dịch vụ được thiết lập để mở trong năm nay. “Chúng tôi muốn biến Úc thành thị trường lớn nhất ở nước ngoài vì chúng tôi thấy tiềm năng to lớn ở đó”, Gong nói, với lý do mức độ cao của tự động hóa nông nghiệp ở nước này. ”
Nhưng, ông nói thêm, “Trung Quốc vẫn là trọng tâm của chúng tôi. Chúng tôi vẫn có một cánh đồng xanh rộng lớn ở thị trường nội địa.”
XAG cũng đang phân nhánh vào trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn để giúp tăng sản lượng ở nông thôn Trung Quốc – và lợi nhuận của chính nó. Nó đã ra mắt một công cụ AI nông nghiệp thử nghiệm trên WeChat có khả năng xác định hình ảnh của cây trồng và sâu bệnh và cung cấp thông tin liên quan với độ chính xác hơn 80%. Mục tiêu cuối cùng là có thể cung cấp cho nông dân các khuyến nghị về thuốc trừ sâu.
“Trung Quốc vẫn là trọng tâm của chúng tôi. Chúng tôi vẫn có một cánh đồng xanh rộng lớn ở thị trường nội địa”
Justin Gong, phó chủ tịch của XAG
“Lợi thế của chúng tôi trong phát triển AI là chúng tôi có hơn 20.000 người dùng hàng ngày trên thiết bị đầu cuối bay không người lái của chúng tôi [vì vậy] rất dễ dàng để thu thập dữ liệu tại chỗ để phân tích”, Gong nói. Công ty đặt mục tiêu bắt đầu bán dịch vụ dữ liệu cho nông dân trong ba năm. “Chúng tôi sẽ có thể nói với nông dân khi nào nên gieo hạt, khi nào nên làm cỏ và khi nào cần thu hoạch bằng các cảm biến trên cánh đồng.”
Cuối cùng, XAG cũng đang sử dụng máy bay không người lái để tạo ra các bản đồ kỹ thuật số hiển thị kích thước và địa hình của đất nông nghiệp. Công ty đặt mục tiêu sử dụng các bản đồ này để lập trình các tuyến đường mà máy móc không người lái, chẳng hạn như máy kéo, có thể tự động theo dõi.
Để tài trợ cho các dự án đầy tham vọng này, XAG vừa bắt đầu vòng cấp vốn C series. Các đợt A và B của họ trong năm 2014 và 2016 đã huy động được hơn 100 triệu đô la từ các công ty đầu tư mạo hiểm bao gồm Chengwei Capital có trụ sở tại Thượng Hải, cũng như một số nhà đầu tư không được tiết lộ từ Trung Quốc, Mỹ và Đài Loan. Công ty đã có lãi từ năm 2017 và Gong cho biết “dòng vốn của XAG là đủ”, nhưng họ đang tìm kiếm các nhà đầu tư chiến lược có kinh nghiệm trong ngành nông nghiệp để giúp công ty phát triển. XAG đã không tiết lộ mục tiêu gây quỹ của mình hoặc cổ phần của những người sáng lập trong công ty.
Đồng thời, Gong – sinh ra tại một ngôi làng ở Hàng Châu – quyết tâm sử dụng công nghệ để cải thiện cuộc sống của nông dân. Năm 2016, ông đồng sáng lập Học viện Nông nghiệp XAG, nơi cung cấp các khóa học miễn phí hoặc chi phí thấp cho nông dân, cả trực tuyến và ngoại tuyến. Cho đến nay, hơn 110.000 người đã đăng ký các khóa học của mình.
“Nông nghiệp là ngành công nghiệp thiếu tài năng nhất ở Trung Quốc và cách duy nhất để thay đổi đó là giáo dục”, Gong nói.
Pv (nikkei)