Hội thảo tại điểm cầu Sở KH&CN
Hội thảo “Kết nối mạng lưới Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo vùng Đông Nam bộ” nằm trong trong chuỗi các sự kiện của Techfest DongNai 2021, với sự tham gia của các đại biểu: Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ (NATEC); Ông Lại Thế Thông, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Nai cùng các diễn giả, đại biểu đại diện cho các sở, ngành, các doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh, cộng đồng khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai và các tỉnh Vùng Đông Nam bộ.
Tham gia Hội thảo, các chuyên gia, diễn giả đã cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, cách thức để kết nối mạng lưới tổ chức, cá nhân hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hình thành tư duy đổi mới sáng tạo trong mỗi cá nhân để thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo vùng Đông Nam bộ phát triển, trở thành động lực phát triển kinh tế xã hội của vùng Đông Nam bộ.
Về những khởi sắc trong bức tranh hoạt động khởi nghiệp nói chung tại Việt Nam trong những năm gần đây, ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ (NATEC) cho biết, hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong những năm gần đây được thế giới đánh giá tương đối tốt với 38.000 Startups, trong đó, lần đầu tiên Việt Nam đạt đến con số 1 tỷ USD về kêu gọi vốn đầu tư, có hơn 138 trường đại học đã hình thành được các trung tâm ươm tạo, hình thành được quỹ đầu tư hỗ trợ khởi nghiệp…Bên cạnh đó, nhiều hoạt động thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được thực hiện thông qua các cuộc thi khởi nghiệp dành cho sinh viên trên cả nước như: Cuộc thi toàn cầu về sáng tạo kinh doanh xã hội của Trung tâm sáng tạo ươm tạo FTU, Cuộc thi ý tưởng khởi nghiệp CIC 2021, Chương trình tăng tốc khởi nghiệp của VSV Capital…Doanh nghiệp, tập đoàn lớn trong nước tham gia hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp thông qua các hình thức như: Hỗ trợ, đầu tư tài chính cho Startup; chia sẻ kinh nghiệm, tư vấn chuyên môn; kết nối, mở rộng thị trường; dẫn dắt, tạo động lực cho hoạt động khởi nghiệp. Trong giai đoạn 2021-2025, theo định hướng chung, mở rộng mạng lưới khởi nghiệp Quốc gia, nền tảng đổi mới sáng tạo mở, khai thác Quỹ phát triển khoa học công nghệ từ doanh nghiệp, tạo không gian vật lý cho đổi mới sáng tạo, tài chính sở hữu trí tuệ.
TS. Nguyễn Văn Tân tham luận tại hội thảo
Trong những thành tố tác động đến hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, ông Nguyễn Văn Tân – Thành viên Hội đồng cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia, Trưởng bộ phận khởi nghiệp Trường Đại học Lạc Hồng (TP. Biên Hòa, Đồng Nai) đặc biệt quan tâm đến nhà đầu tư và vai trò của nhà đầu tư trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Thông qua việc giới thiệu, phân tích các cấu phần của Hệ sinh thái khởi nghiệp, các loại nguồn vốn đầu tư cho khởi nghiệp, các giai đoạn phát triển của một dự án khởi nghiệp, vai trò của các nhà đầu tư trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp một số lưu ý khi các nhà khởi nghiệp tiếp cận với các nhà đầu tư. Qua đó, TS. Nguyễn Văn Tân cũng đã đề xuất một số nội dung liên quan đến nhà đầu tư mà hệ sinh thái khởi nghiệp cần quan tâm nhằm phát triển và các dự án khởi nghiệp cần biết để phát triển dự án theo hướng tiếp cận nguồn vốn đầu tư cho hiệu quả hơn như: Nhà đầu tư xác định giá trị của dự án khởi nghiệp thông qua 5 yếu tố chính là cách thức quản lý điều hành dự án, qui mô cơ hội của dự án, sản phẩm hay dịch vụ có tính công nghệ, các kênh tiếp thị bán hàng hiệu quả và cuối cùng là môi trường ít cạnh tranh; nhà đầu tư đánh giá cao các dự án khởi nghiệp trên 7 nhân tố chính. Cụ thể là khả năng kéo được lượng khách hàng/ người dùng nhất định, danh tiếng của chủ startup tốt, dự án có sản phẩm mẫu, mức độ doanh thu có thể đạt như kỳ vọng, mức độ cung cầu của sản phẩm hay dịch vụ tốt, kênh phân phối của dự án tốt và cuối cùng là sức hấp dẫn của ngành cao; nhà đầu tư đánh giá không cao các dự án khởi nghiệp trên 6 nhân tố chính. Cụ thể là lĩnh vực thuộc ngành chậm phát triển- rủi ro cao hoặc ngành đang chết dần, tỷ suất lợi nhuận thấp, cạnh tranh cao, ít có lỗ hổng nào để dự án đánh vào, quản lý dự án chưa có danh tiếng, sản phẩm không hấp dẫn, dễ sao chép, tuyệt vọng, doanh nghiệp đang thiết tiền mặt; nhà đầu tư thường sử dụng bốn phương pháp chính để định giá dự án khởi nghiệp.
Nguyễn Văn Tân bày tỏ, để đạt được những thành quả bền vững hơn trong việc xây dựng Hệ sinh thái khởi nghiệp tỉnh Đồng Nai nói riêng và Vùng Đông Nam bộ nói chung, các cơ quan chức năng thúc đẩy hình thành mạng lưới cố vấn Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo địa phương trên địa bàn để kết nối các cấu phần của hệ sinh thái và hỗ trợ cho các dự án khởi nghiệp, trong đó có hỗ trợ về vốn đầu tư cho các dự án khởi nghiệp.
Tại tỉnh Bình Dương, hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo khá sôi động, bước đầu có những kết quả đáng khích lệ. Chia sẻ tại hội thảo về những kinh nghiệm cũng như định hướng trong hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Bình Dương, ông Trần Thanh Trung – đại diện Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Dương cho biết, trong những năm qua, Bình Dương luôn quan tâm đến vấn đề xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong đó nổi bật là đã hình thành được Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp với sứ mệnh phục vụ cộng đồng, người dân, doanh nghiệp và thúc đẩy khởi nghiệp Bình Dương, là không gian tổ chức các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ và cộng đồng; phát triển các sáng kiến, ý tưởng phục vụ thành phố thông minh, do Sở Khoa học và Công nghệ quản lý và vận hành. Trung tâm được định hướng phát triển thành đầu mối then chốt trong việc thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ trong mọi lĩnh vực; không ngừng đổi mới, sáng tạo để hỗ trợ, hình thành và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh và bền vững tại Bình Dương.
Tham gia hội thảo, bên cạnh cách nhìn khái quát về hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo nói chung, một số diễn giả đại diện cho các đơn vị cũng chia sẻ một cách cụ thể kinh nghiệm xây dựng vườn ươm và vai trò vườn ươm trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Ông Lý Đình Quân – Vườn ươm Sông Hàn (SHi) cho biết, trải qua nhiều khó khăn trong 5 năm hình thành và phát triển, hiện Shi đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm cũng như những kết quả quan trọng, trong đó đã hình thành được nhiệt huyết, bản lĩnh, kiên trì và năng lực sáng tạo, kết nối của Founder; Tầm nhìn dài hạn, hành động liên tục, Kết nối đa nguồn lực, luôn sáng tạo trong từng giai đoạn phát triển; Thu hút được nhiều nguồn lực hợp tác hỗ trợ : Bộ Khoa học và Công nghệ, Swiss EP, PUM – Hà Lan, TCDL, sở ngành địa phương…hình thành được mạng lưới chuyên gia được đào tạo theo chương trình SHi bởi chuyên gia quốc tế; Trong tương lai, SHI định hướng hình thành lĩnh vực ươm tạo phù hợp với thế mạnh của miền Trung, tạo được lợi thế riêng; Xây dựng thương hiệu cho ươm tạo mạnh mẽ để thu hút nguồn lực.
Toàn cảnh hội thảo
Về hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Đồng Nai, ông Lại Thế Thông, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh cho biết, việc triển khai thực hiện Đề án 844 tại các địa phương trong 6 năm qua là một hành trình nỗ lực thúc đẩy sự kết nối: Từ kết nối các nguồn lực trong vùng cho tới kết nối con người với nhau; Giữa những người triển khai xây dựng hệ sinh thái, giữa con người là chủ thể của hệ sinh thái, kết nối mạng lưới tri thức, đến các mô hình kết nối mới để hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp; Sự liên kết giữa nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp để hình thành nên các trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Sở Khoa học và Công nghệ Đồng Nai hiện đang phối hợp cùng với các trường đại học, cao đẳng để xây dựng các vườm ươm, các khu ươm tạo cho các dự án khởi nghiệp tại các trường. Trong thời gian tới, Đồng Nai mong muốn tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh, đồng thời thu hút được sự tham gia của các doanh nghiệp khởi nghiệp, nhà đầu tư, chuyên gia tốt nhất tại Việt Nam cũng như trên thế giới.
Minh Thùy