Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tỉnh Đồng Nai đang từng bước xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo dựa trên sự phối hợp chặt chẽ giữa ba trụ cột: Nhà nước – Viện trường – Doanh nghiệp. Mô hình liên kết này đang mở ra hướng đi mới để Đồng Nai trở thành trung tâm khoa học công nghệ, công nghiệp công nghệ số bền vững vào năm 2030.

* Tăng cường liên kết để tạo đột phá

Trong năm 2024, Đồng Nai đã ký kết hợp tác toàn diện với Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, tập trung vào các lĩnh vực then chốt như đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ, phát triển kinh tế số, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là một phần trong chiến lược cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Kế hoạch 433-KH/TU của Tỉnh ủy Đồng Nai thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW.

Triển khai thực hiện chương trình ký kết này, ngày 21/3/2025, tỉnh Đồng Nai và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trên địa bàn tỉnh Đồng Nai với sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, nhà quản lý, doanh nghiệp lớn trên địa bàn tỉnh. Tại đây, các bên đã cùng nhau xác định các mục tiêu, giải pháp về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh; gợi mở, đề xuất những giải pháp phát triển công nghiệp công nghệ số bền vững.

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Nai Tạ Quang Trường nhấn mạnh, sự gắn kết giữa các trường – viện với doanh nghiệp sẽ là đòn bẩy để các sản phẩm nghiên cứu sớm đi vào thực tiễn.

“Công nghệ phải xuất phát từ nhà máy, từ doanh nghiệp; nghiên cứu phải bắt đầu từ viện, trường và chính sách phải đến từ Nhà nước. Ba yếu tố này khi kết hợp chặt chẽ sẽ hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo hiệu quả, bền vững”, ông Trường nói.

PGS.TS.Vũ Hải Quân – Giám đốc Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ, một trong những đột phá của Nghị quyết 57-NQ/TW là đề cao sự phối hợp giữa trường đại học và các tổ chức khoa học công nghệ với doanh nghiệp và với chính quyền địa phương. Hiện, Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã và đang hợp tác với Đồng Nai trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; tham gia tư vấn cho tỉnh trong hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; tham gia bồi dưỡng kiến thức về chuyển đổi số, trí tuệ nhân  tạo cho các cán bộ lãnh đạo và người dân Đồng Nai.

* Chủ động “kéo” doanh nghiệp vào cuộc

Đồng Nai đang chủ động “kéo” doanh nghiệp công nghệ lớn tham gia hệ sinh thái đổi mới sáng tạo địa phương.

“Chúng tôi cũng đang chủ động tiếp cận, hợp với các tập đoàn, các doanh nghiệp công nghệ để có thể tiếp nhận ngay công nghệ mới, chuyển giao và triển khai một cách hiệu quả nhất” – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Võ Hoàng Khai cho hay.

Đồng Nai đã chủ động tiếp cận các doanh nghiệp để tìm kiếm cơ hội hợp tác, phát triển khoa học công nghệ địa phương. Cụ thể, Sở Khoa học và Công nghệ đã tham gia lễ khánh thành CT Innovation Hub – Trung tâm đổi mới sáng tạo CT của Tập đoàn CT Group – một trong những tập đoàn công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu Việt Nam. CT Innovation Hub là nơi giao lưu quốc tế của 9 ngành công nghệ lõi 4.0 như: công nghệ bán dẫn, máy bay không người lái, công nghệ ESG, Green Crypto Currency, công nghệ trí tuệ nhân tạo, ô tô điện – tàu điện, công nghệ lượng tử, công nghệ năng lượng mới, công nghệ gen và tế bào. CT Innovation Hub được định hướng trở thành điểm kết nối nguồn lực giữa nhà nước, doanh nghiệp, các tổ chức nghiên cứu và cộng đồng khởi nghiệp, qua đó thúc đẩy quá trình thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất, đời sống, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Vừa qua, CT Group và Trường Đại học Lạc Hồng (LHU) cũng đã ký kết hợp tác trong đào tạo và nghiên cứu khoa học. CT Group được biết đến là một trong những tập đoàn đa ngành, nổi bật với chiến lược phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ cao và đổi mới sáng tạo như: trí tuệ nhân tạo, công nghệ drone, công nghệ bán dẫn, phát triển đô thị thông minh xanh…

Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai cũng đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Tập đoàn liên Thái Bình Dương (IPPG) về đào tạo trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ robot vào giáo dục. TS. Phan Ngọc Sơn, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai cho biết, Trường vừa khánh thành Trung tâm Trí tuệ nhân tạo và Công nghệ Robot (AIBOT) với mục đích tạo cơ hội học tập, thực hành và nghiên cứu công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo phù hợp với xu hướng thực tiễn của thời đại. Đồng thời, với việc hợp tác giữa Tập đoàn liên Thái Bình Dương và Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai là bước đi ý nghĩa, đưa AI và công nghệ robot vào giáo dục, tạo ra giá trị thiết thực cho cộng đồng và xã hội.

Theo lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Nai, việc ký kết hợp tác giữa Trường Đại học Lạc Hồng và Tập đoàn CT Group, giữa Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai với tập đoàn Liên Thái Bình Dương đánh dấu bước tiến trong chiến lược liên kết giữa doanh nghiệp và nhà trường về đào tạo, nghiên cứu và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Đồng Nai.

* Hướng tới đào tạo nhân lực chất lượng cao

Đồng Nai xác định đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao là điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa các mục tiêu khoa học công nghệ và chuyển đổi số. Theo Kế hoạch 92/KH-UBND của UBND tỉnh Đồng Nai triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW, địa phương đang ưu tiên đầu tư cho các ngành trọng điểm như vi mạch, AI, dữ liệu lớn và công nghệ sinh học.

Một trong những điểm sáng là Đồng Nai đã phối hợp với Viện Phát triển năng lực lãnh đạo – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức và nâng cao năng lực thiết kế vi mạch, công nghệ vi chế tạo linh kiện bán dẫn, linh kiện vi cơ điện tử – vi hệ thống cho 25 học viên là giảng viên các trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đang giảng dạy các ngành liên quan đến vi mạch, bán dẫn, cán bộ nghiên cứu khoa học thuộc lĩnh vực vi mạch, bán dẫn.

Lê Quốc Bảo – Phó Viện trưởng Viện Phát triển năng lực lãnh đạo – Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đánh giá, đây là khóa đầu tiên bồi dưỡng về kiến thức vi mạch bán dẫn mà Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp với địa phương tổ chức. Đồng Nai là tỉnh tiên phong tổ chức lớp này cho thấy tầm nhìn cũng như chiến lược phát triển ngành bán dẫn của tỉnh Đồng Nai. Đây là dấu hiệu cho thấy Đồng Nai đã có chiến lược dài hơi để bắt nhịp với xu thế phát triển công nghệ lõi toàn cầu.

“Chúng tôi đã cố gắng xây dựng một chương trình đào tạo trong đó chú trọng nhiều vào phần thực hành. Thời lượng thực hành và tham gia đi thực tế của các học viên chiếm 2/3 số buổi học, giúp học viên có cơ hội làm quen với môi trường vi mạch bán dẫn đồng thời nắm bắt các kiến thức cơ bản và có thể đưa ra những định hướng phát triển cho cơ sở giáo dục đại học đang công tác cũng như đề xuất các chính sách cho địa phương để phát triển ngành.” – TS. Lê Quốc Bảo chia sẻ.

Là một trong 25 học viên tham gia khóa học, TS. Lê Tiến Lộc, giảng viên Khoa Cơ điện – Điện tử trường Đại học Lạc Hồng cho biết, trước đây cũng có tìm hiểu về ngành vi mạch bán dẫn nhưng chỉ biết về lý thuyết. Qua khóa học này đã được tận mắt thấy quy trình chế tạo vi mạch bán dẫn như thế nào, do đó tự tin hơn khi về truyền đạt lại cho sinh viên. TS. Lê Tiến Lộc cũng bày tỏ mong muốn tỉnh phối hợp tổ chức những khóa chuyên sâu hơn, đa dạng hơn, trong đó có những khóa về sản xuất chip, IC.

“Hiện nay, để thực hiện đạt các mục tiêu về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cần đẩy mạnh việc hợp tác nhà trường – địa phương – doanh nghiệp, qua đó tận dụng được nguồn lực đầu tư cũng như năng lực, thế mạnh của các bên để thúc đẩy khoa học công nghệ phát triển” – TS. Lê Tiến Lộc khẳng định.

Ngoài phối hợp mở các lớp đào tạo chuyên sâu thì các trường đại học ở Đồng Nai đã liên kết với các trường thuộc Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh để đưa sinh viên đến thực tập ở các phòng Lab của Đại học quốc gia.

Không chỉ dừng lại ở phạm vi trong nước, Trường Đại học Lạc Hồng còn mở rộng hợp các với các trường đại học quốc tế trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Vũ Quỳnh, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Lạc Hồng cho biết, Trường đã mở rộng mối quan hệ và ký kết thỏa thuận hợp tác với nhiều đối tác chiến lược, bao gồm các trường đại học lớn, tổ chức giáo dục và doanh nghiệp công nghệ nổi tiếng nhằm xây dựng mạng lưới nghiên cứu – đào tạo toàn cầu. Hiện Đại học Lạc Hồng đã trở thành đối tác chiến lược của Trường Đại học Arizona (Hoa Kỳ). Từ đó, Trường Đại học Arizona sẽ chuyển giao chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn cho trường để thực hiện đào tạo cho sinh viên tại Việt Nam.

Theo Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Võ Hoàng Khai, khi có nguồn nhân lực được đào tạo bàn bản, nhất là trong lĩnh vực công nghệ trọng điểm như bán dẫn thì Đồng Nai sẽ thu hút được các doanh nghiệp, trung tâm nghiên cứu và phát triển về bán dẫn đến hoạt động. Điều này sẽ tạo ra môi trường sôi động cho việc nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa các sản phẩm công nghệ cao, thúc đẩy sự hợp tác giữa viện, trường – doanh nghiệp – Nhà nước. Đây là yếu tố then chốt để phát triển bền vững khoa học, công nghệ của tỉnh.

* Cam kết mạnh mẽ từ chính quyền

Theo Kế hoạch 92/KH-UBND của UBND tỉnh Đồng Nai thực hiện Kế hoạch 433-KH/TU của Tỉnh ủy Đồng Nai và Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Đồng Nai đã đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm về đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Cụ thể, Đồng Nai sẽ xây dựng kế hoạch chi tiết đào tạo nguồn nhân lực phù hợp với từng ngành, địa phương, gắn với nhu cầu thực tiễn và lộ trình chuyển đổi số. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức về kỹ năng số, năng lực quản trị khoa học – công nghệ – đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, tỉnh sẽ đẩy mạnh hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp trong và ngoài nước để đào tạo nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực trọng điểm như vi mạch, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn. Khuyến khích mô hình “học suốt đời”, phổ cập kiến thức số, đưa nội dung đào tạo công nghệ số đến cộng đồng. Đồng thời ưu tiên đầu tư ngân sách và huy động các nguồn lực xã hội cho đào tạo nhân lực, bao gồm ngân sách nhà nước, vốn doanh nghiệp, nguồn viện trợ hợp pháp khác.

Sở Khoa học và Công nghệ Đồng Nai đang tích cực tham mưu ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển các ngành công nghệ chiến lược như vi cơ điện tử, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa… Đồng thời, Sở đã và đang tập trung triển khai phổ cập kỹ năng số đến cán bộ, công chức, viên chức và toàn dân qua các nền tảng học tập số. Những chương trình đào tạo này đã bước đầu giúp cán bộ công quyền sử dụng công cụ AI trong quản lý, điều hành và cung cấp dịch vụ công thông minh hơn.

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Võ Hoàng Khai khẳng định: “Chúng tôi cam kết tiếp tục đồng hành cùng các cơ sở đào tạo và viện nghiên cứu và kết nối với các doanh nghiệp, cơ sở đào tạo trong và ngoài nước để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hướng đến mục tiêu đưa Đồng Nai trở thành tỉnh công nghiệp công nghệ số vào năm 2030”./.

P.Hương