Lớn lên từ quê hương Định Quán, nơi người dân sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp trồng bắp, trồng đậu…Nhóm học sinh lớp chuyên Địa (Trường THPT Chuyên Lương Thế Vinh) là em Nguyễn Bảo Ngân và Nguyễn Gia Huy đã nghiên cứu thành công các giải pháp ứng dụng công nghệ AI và thị giác máy tính DEEP LEARNING hỗ trợ người dân nâng cao hiệu quả canh tác giống bắp DK6919. Dự án đã đạt giải Nhất cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh năm 2025.

Ứng dụng có giao diện đơn giản, thiết kế thân thiện dễ tra cứu thông tin 

Dự án được thực hiện bắt đầu bằng việc nghiên cứu từ thực tiễn trồng giống bắp DK6919 tại xã Phú Túc và Túc Trưng huyện Định Quán, kết hợp nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp công nghệ, trí tuệ nhân tạo AI vào hoạt động sản xuất của người dân, Qua quá trình nghiên cứu, nhóm tác giả đã xây dựng thành công một ứng dụng với nhiều tính năng ưu việt: Miễn phí, dễ sử dụng, hỗ trợ người dân nâng cao hiệu quả trồng bắp thông qua việc cá nhân hóa các giải pháp trồng trọt, ứng dụng AI mô phỏng được không gian trồng trọt bằng chức năng Pixel Map, qua đó giúp người dân trực quan hóa diện tích canh tác, từ đó tối ưu hóa kế hoạch sản xuất; Nhận diện bệnh cây bắp trực tiếp trên ứng dụng thông qua việc người chụp ảnh cây có dấu hiệu bệnh hoặc mô tả bệnh lên ứng dụng. Ứng dụng cũng hỗ trợ miễn phí cho người dân sử dụng mã nguồn mở và công cụ đơn giản hóa, đảm bảo tính khả thi và bền vững khi áp dụng tại những vùng kinh tế khó khăn.

Qua quá trình nghiên cứu, nhóm đã thiết lập được hệ thống dữ liệu tại địa chỉ: https://aifarm.4devvn.com/, người dân có thể truy cập vào mục tích hợp AI để hỗ trợ vẽ sơ đồ nông trại hoặc vào dữ liệu chẩn đoán bệnh trên cây bắp, trong đó là kho dữ liệu để người trồng bắp có thể biết được các loại bênh phổ biến cũng như cách phòng ngừa và điều trị. Ví dụ ứng dụng cung cấp thông tin cho người dân về Bệnh rỉ sét thông thường trên cây bắp là: Một bệnh phổ biến do nấm Puccinia sorghi gây ra, nhận diện triệu chứng, các biện pháp canh tác để phòng ngừa bệnh như chọn giống kháng bệnh, luân canh cây trồng, quản lý tàn dư cây trồng, tưới nước hợp lý, kiểm tra và phát hiện sớm, sử dụng các biện pháp canh tác tốt, …được cập nhật đầy đủ trên ứng dụng.

Trên ứng dụng, cộng đồng trao đổi cũng được xây dựng để người dân có thể trao đổi với nhau về kinh nghiệm sản xuất hoặc có thể chát trao đổi với chuyên gia về các thông tin cần biết trên lĩnh trồng trọt, sản xuất.

Nói về mục tiêu khi thực hiện dự án, em Nguyễn Bảo Ngân, thành viên nhóm thực hiện dự án cho biết: “Chúng em thực hiện dự án với mục tiêu sử dụng trí tuệ nhân tạo AI để phân tích dữ liệu về đất, khí hậu, môi trường, đề xuất lộ trình canh tác hiệu quả cho việc trồng bắp tại địa phương; Trên ứng dụng mà chúng em tạo lập sẽ tích hợp được công nghệ Pixel Map cho phép người dân mô phỏng lại khu vực trồng trọt, bất kể quy mô và nhận được tư vấn chính xác hơn từ hệ thống; Phát triển tính năng nhận diện bệnh trên cây bắp bằng Deep Learning hỗ trợ người dân xác định và xử lý kịp thời các vấn đề về cây bắp thông qua việc chụp ảnh, nâng cao năng suất và giảm rủi ro. Ngoài ra, người dân có thể kết nối với nhà khuyến nông thông qua xây dựng kênh hỗ trợ trực tuyến giúp người dân tiếp cận kiến thức từ chuyên gia nông nghiệp đồng thời đây cũng là một nền tảng cộng đồng trực tuyến về nông nghiệp cho người dân tạo nơi giao lưu, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất…”.

Cũng theo Bảo Ngân, các mục tiêu ban đầu mà chúng em kỳ vọng đều đã đạt được. Ứng dụng đảm nhiệm được nhiều chức năng, tích hợp thành một hệ thống duy nhất, hệ thống nhận diện bệnh tự động có độ chính xác cao. Tuy vậy, ứng dụng mới chỉ được nghiên cứu thực nghiệm dựa trên kiến thức thực tế trong thời gian ngắn, chưa trọn vẹn các vụ gieo trồng bắp trong năm. Do vậy, chúng em rất cần phát triển và hoàn thiện hơn. Theo định hướng, chúng em sẽ tiếp tục nghiên cứu để tích hợp thêm cảm biến tự động về chỉ số đất, độ ẩm ngoài ra cũng sẽ mở rộng phạm vi ứng dụng trong thời gian tới, đặc biệt là đối với các huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa.

T. Quế