Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực cốt lõi, có tính quyết định đối với sự phát triển nhanh, bền vững và toàn diện của tỉnh – Đó là định hướng phát triển ngành Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Đồng Nai trong thời gian tới được được Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Tạ Quang Trường nhấn mạnh tại lễ kỷ niệm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5/2025.

Trong những năm qua, ngành KH&CN Đồng Nai đã không ngừng lớn mạnh, với bộ máy tổ chức ngày càng hoàn thiện và đội ngũ cán bộ ngày càng chất lượng, đã có những thành tựu quan trọng đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh nhà. Nhìn lại chặng đường phát triển của ngành KH&CN Đồng Nai từ khi thành lập Ban Khoa học và Kỹ thuật tỉnh vào năm 1977, ngành KH&CN tỉnh đã có nhiều thành tựu nổi bật: Hàng trăm đề tài, dự án nghiên cứu đã được triển khai và áp dụng thành công vào thực tiễn sản xuất và đời sống; là đơn vị tiên phong trong ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, góp phần quan trọng vào cải cách hành chính; Hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, phát triển sản phẩm và đặc biệt là phát triển sở hữu trí tuệ đạt kết quả ấn tượng, với hàng nghìn đơn đăng ký và văn bằng được cấp, góp phần tăng năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh.

Tìm giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ 

Trong giai đoạn khó khăn như đại dịch COVID-19, ngành KH&CN tỉnh Đồng Nai đã thể hiện sự chủ động, nhanh nhạy với các giải pháp công nghệ tại chỗ, góp phần hiệu quả vào công tác phòng chống dịch. Giai đoạn hậu đại dịch, Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tỉnh đã được xây dựng và phát triển năng động, trở thành thành tố quan trọng trong hệ sinh thái quốc gia.

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Tạ Quang Trường đã nhấn mạnh: Những thành tựu này là minh chứng cho thấy ngành KH&CN Đồng Nai đã và đang đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của tỉnh nhà.

Bước sang giai đoạn mới, ngành KH&CN Đồng Nai đứng trước những cơ hội lớn và nhiệm vụ hết sức quan trọng. Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Tạ Quang Trường: Việc sáp nhập Sở KH&CN và Sở Thông tin và Truyền thông kiến tạo nên một Sở KH&CN mới với chức năng quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, mở ra tiền đề quan trọng để phát huy tối đa sức mạnh tổng hợp. Trong bối cảnh đó, việc hiện thực hóa một cách đồng bộ và hiệu quả “5 ngón tay” mà Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng đã chỉ rõ – khoa  học công nghệ, đổi mới sáng tạo, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng và chuyển đổi số sẽ tạo thành “bàn tay” vững chắc, thúc đẩy Đồng Nai tiến nhanh và bền vững trên hành trình phát triển.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định KH&CN, ĐMST và CĐS là động lực đột phá quốc gia, với những mục tiêu rất tham vọng về kinh tế số, R&D (Research and Development) và làm chủ công nghệ chiến lược đến năm 2030, tầm nhìn 2045: Tốc độ tăng trưởng của Việt Nam là 10% mỗi năm, thì ngành KH&CN đóng góp ít nhất 5% vào tốc độ tăng trưởng đó.

Trong bối cảnh mới, định hướng phát triển ngành KH&CN Đồng Nai trong thời gian tới được xác định rõ ràng: KH&CN, ĐMST và CĐS phải là động lực cốt lõi, có tính quyết định đối với sự phát triển nhanh, bền vững và toàn diện của tỉnh. Để hiện thực hóa định hướng này, Sở sẽ tập trung vào triển khai nhiệm vụ trọng tâm và giải pháp đột phá, theo đúng tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW, của Tỉnh ủy và UBND tỉnh là:

Thứ nhất, đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tập trung rà soát, xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù của tỉnh để tháo gỡ rào cản, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, khuyến khích mạnh mẽ hoạt động KH&CN, ĐMST và CĐS. Chúng ta đặc biệt kỳ vọng vào sự ra đời và triển khai của dự thảo Luật KHCN và ĐMST trong thời gian tới, với những điểm mới mang tính đột phá trong việc quản lý, đầu tư, khai thác và phát triển các hoạt động KHCN và ĐMST. Đây sẽ là hành lang pháp lý quan trọng tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của ngành trong bối cảnh mới.

 Thứ hai, xác định phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt cho sự phát triển đột phá. Theo đó, đặc biệt chú trọng vào công tác đào tạo, bồi dưỡng và thu hút nhân tài cho các lĩnh vực mũi nhọn của kỷ nguyên số và kinh tế tri thức, ưu tiên lĩnh vực công nghệ số (AI, Big Data, Cloud, Blockchain), công nghiệp dữ liệu và y dược công nghệ cao.

Thứ ba, ưu tiên bố trí nguồn lực ngân sách và đẩy mạnh huy động vốn ngoài nhà nước cho các dự án chiến lược, đặc biệt là Khu Công nghệ thông tin tập trung Long Thành – hạt nhân phát triển công nghiệp công nghệ số và hạ tầng số của tỉnh. Chú trọng đến việc tài trợ thông qua việc ưu tiên sử dụng và phát huy hiệu quả vai trò của Quỹ Phát triển KH&CN. Đây sẽ là giải pháp then chốt để đảm bảo nguồn lực tài chính cho các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và khởi nghiệp ĐMST, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển.

 Thúc đẩy mạnh mẽ Chuyển đổi số

Thứ tư, thúc đẩy mạnh mẽ Chuyển đổi số. Triển khai toàn diện trên cả 3 trụ cột là Chính quyền số hiện đại, Kinh tế số năng động và Xã hội số toàn diện, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Xác định lại tư duy quản lý, chuyển dịch mạnh mẽ từ kiểu truyền thống sang kiểu hiện đại, năng động và linh hoạt hơn. Tư duy quản lý trong thời đại mới phải dựa trên: Kết quả, Dữ liệu, Đổi mới, Liên kết và Phục vụ. Đây là kim chỉ nam để chúng ta hành động hiệu quả hơn.

 Thứ 5, tập trung giải quyết các bài toán thực tiễn của tỉnh, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng, phát triển tài sản trí tuệ và thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST ngày càng lớn mạnh, đặc biệt là các startup ứng dụng công nghệ số. Xác định rằng trong bối cảnh hội nhập và cuộc CMCN 4.0, ĐMST là không biên giới.

 Tăng cường liên kết với các viện, trường, doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước để tiếp nhận chuyển giao công nghệ, thu hút nguồn lực và nâng cao năng lực

Thứ 6, mở rộng hợp tác trong đó ưu tiên tăng cường liên kết với các viện, trường, doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước để tiếp nhận chuyển giao công nghệ, thu hút nguồn lực và nâng cao năng lực.

“Với sự ra đời của Sở KH&CN mới, tỉnh đang có một bộ máy mạnh mẽ hơn, tập trung hơn để gánh vác sứ mệnh này. Tuy nhiên, để thành công, cần sự chung tay, vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và sự hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân trong tỉnh” – Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Tạ Quang Trường nhấn mạnh.

T.Quế